Naciśnij ESC aby opuścić wyszukiwarkę

FOTOESEJ: Scheveningen

5/2024

Artykuły /

Zanim pierwszy raz trafiam na plażę w Scheveningen, odwiedzam haską Panoramę Mesdag. Poza monumentalnym pejzażem na planie okręgu uwagę zwracają symulowane dźwięki i piasek z różnymi artefaktami, pełniący podobną, niby-immersyjną funkcję. Jest osobliwie, jest intrygująco, jest bezzasadnie. Panorama ukazuje Scheveningen w XIX wieku – zaledwie kilka kilometrów stąd. Długo myślę o tym piasku zanim poszerzę duet Rotterdam-Haga o tę lokalizację. Podczas kolejnych wycieczek na plażę i, w kolejnych latach, letnich pobytów w miasteczku, wiele osób będzie mi nie dowierzać, że jestem tu na wakacjach. Praca w Holandii – jasne. Studia – zrozumiałe. Lato – zmrużone oczy, niepewność.

Lato jest dla mnie piękne, gdy wieje. Gdy jest chwilę chłodno, trochę pusto, czasem dziwnie. Banalnie i jasno, ale przez najciemniejsze okulary. Gdy jest się w Tampere, w Jyväskylä, w Tromsø, w Krakowie tego jednego chłodnego dnia. W zimnym muzeum, które nie zna tłumów. Wieczorem gdziekolwiek, gdzie widać wodę. Gdy przydałaby się kurtka. Gdzie nie idzie się pod górę i gdzie są frytki.

Plaża w Scheveningen to ciągłe powtórzenia, dziesiątki zdjęć tego samego diabelskiego młyna (z góry, z wody, z perspektywy molo, po ciemku i w dzień), walka z mewami, które wydają się lubić sos Joppie nawet bardziej niż ja, dziki hałas z plażowych knajp, który jakimś cudem nie przebija się przez wiatr nad samo morze. Chrzęszczące pod butami tysiące muszelek, których nie zbiera prawie nikt.

I powroty do domu przez miasteczko, które o tej porze nie zamyka jeszcze wszystkiego, ale wygasza już kawiarnie, do których chciałoby się wejść. Z piaskiem we włosach, bez spalonej skóry i tęsknotą za nocnym, wciąż pachnącym nowością Rotterdamem. 

Olga Szmidt

(ur. 1989) – krytyczka literacka i telewizyjna, doktor literaturoznawstwa, współzałożycielka i redaktor naczelna portalu Popmoderna. Pracuje w Katedrze Krytyki Współczesnej na Wydziale Polonistyki UJ, gdzie prowadzi zajęcia na temat kultury nowoczesnej, popkultury oraz współczesnej literatury światowej. Zajmuje się przede wszystkim zagadnieniem podmiotowości. Autorka m.in. książek „Korespondent Witkacy” (Universitas, 2014), „Kownacka. Ta od Plastusia” (Czarne, 2016) oraz „Autentyczność: stan krytyczny. Problem autentyczności w kulturze XXI wieku” (Universitas, 2019).