Naciśnij ESC aby opuścić wyszukiwarkę

„Obelisk” Krzysztofa Franaszka

Już w najbliższy poniedziałek zobaczymy wystawę ucznia Christiana Jankowskiego – Krzysztofa Franaszka. Obiekty na ekspozycji „Obelisk” mimo że indywidualne i autonomiczne, tworzą jednocześnie wspólną, kilkuczęściową konstrukcję definiującą kubik galerii we wszystkich jego wymiarach, włączając w tę relację także poruszającego się pomiędzy nimi widza.

Archetypiczna forma architektoniczna, symbol władzy, czysta bryła geometryczna, znak sakralny, przekształcający się w kolejne znaczenia, nadpisywane na prostym, abstrakcyjnym, choć zawsze monumentalnym kształcie. Ważny znak tworzący miejsce, nadający mu wyjątkową wartość, wyodrębniający je jako szczególną przestrzeń symboliczną. Współcześnie pobrzmiewa on lekko w chorągiewkach wbitych w mapę, na wszelkich szczytach i biegunach, masztach żaglowców pośrodku oceanu i aroganckich bryłach architektury biurowców londyńskiego City – czy, jak na fotografii Krzysztofa Franaszka – w formie wysokiej ulicznej latarni. Jednak ten statyczny i nieporuszony znak od początku przeszywa także przestrzeń horyzontalnym ruchem pierwotnej podróży: z warsztatów kamieniarskich do świątyń i kradziony z nich do nowych miejsc przeznaczenia.

Zakwestionowana zostaje dominanta jednego kierunku – wektory prowadzą zarówno wertykalnie, jak i horyzontalnie, ściana staje się równoprawną podstawą dla obiektów wybiegających daleko i głęboko do wnętrza pomieszczenia, dzięki czemu punkty odniesienia i sposoby percepcji stają się zmienne. Formy przestrzenne współistnieją z dwuwymiarowymi a ich organicznym połączeniem jest światło wydobywające bryły, kontrasty, kształty oraz rysujące głębię i realistyczną bliskość. Uaktywnienie i wykorzystanie całej dostępnej przestrzeni powoduje, że zyskuje ona rzeźbiarski charakter; oparty – w  zależności od przyjętej perspektywy – na przenikaniu i zmiennej dominacji negatywów i pozytywów, konstrukcji lub też antykonstrukcji. Formy abstrakcyjne bezpośrednio odwołują się do rozpoznawalnych pierwowzorów zaczerpniętych z ikonosfery, architektury i złożonej struktury tkanki miasta, analizowanej i doświadczanej w makro- oraz mikrostrukturach. Jak określa to sam artysta, powstaje „miejsce, które można porównać do pola energetycznego wytworzonego za pomocą kontrastu form, kompozycji światła, materii, wzajemnego wykluczenia pozytywu i negatywu poprzez ustawienie w centrum człowieka”. Przestrzeń narasta kulminując napięcia; poszerzona o perspektywę w głąb ścian i radykalne przecięcie pustki wnętrza – multiplikuje wyobrażone, przedstawione i jedynie odczuwane wymiary.

Łączą się tu różne perspektywy i sposoby ujmowania rzeczywistości. Z jednej strony istnieje realny kontekst, znajome terytorium, które mimo fragmentaryczności, dynamiki nieustannych przeobrażeń i ruchu wciąż pozostaje ścisłym centrum konkretnego miasta. W tej konstelacji istnieją najważniejsze punkty odniesienia. Jednym z nich jest negatyw widoku podwórka z okna byłej pracowni artysty, zmaterializowany w formie instalacji ze szkła i drewna, w której pobrzmiewają echa konstruktywistycznych architektonów. Natomiast jako kontrapunkt dla tej zbudowanej pustki, na przeciwległej ścianie otwiera się widok oficjalnych korytarzy Senatu RP.

Pałac Kultury i Nauki, ukryty za formą obelisku na pierwszym planie, przekształca się w nową architektoniczno-rzeźbiarską hybrydę na podświetlanej fotografii. Ściana niedokończonego betonowego budynku, służącego jako stelaż na reklamy, wyabstrahowana z pierwotnej lokalizacji, niemal naturalnie zastyga w bryle betonowej płaskorzeźby – ale wciąż w czytelny sposób nawiązuje do skali i formy architektury. Wreszcie, jakby z innego, pozamiejskiego porządku, przywołanego z odmiennych pokładów doświadczeń i pamięci, wyrasta forma prostego krzyża, tworząca nagły przeskok w ścieżki peryferyjnej, wschodniej Polski. Łącznikiem tych wszystkich konkretnych i rozpoznawalnych miejsc, obiektów czy form jest translacja widoku i odczucia przestrzeni, transpozycja haptycznej materii, fizycznego wymiaru i potencjału dopowiedzenia przez wyobraźnię. Połączyć je może osoba widza dryfującego pomiędzy realnym wymiarem, własnym wspomnieniem, iluzją a nowym doświadczeniem, pomiędzy centrum a peryferiami racjonalnych struktur i emocji.

Krzysztof Franaszek (1981). Tworzy rzeźby, obiekty, instalacje i rysunki. Jego realizacje przestrzenne to często obiekty o dużej skali, zainspirowane konkretnym miejscem, cyklem przemian, obserwacją wszechobecnej ciągłości w konstrukcji i dekonstrukcji, absolwent wydziału rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (dyplom w 2006), doktor sztuk pięknych (2013). Stypendium w pracowni Christiana Jankowskiego na Staatliche Akademe der Bildenden Künste w Sztutgarcie (2005). Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2009). Od 2006 roku pracownik ASP w Warszawie.

Wystawy indywidualne: „światłodziura” (Fundacja Culture Shock, Warszawa, 2012-2013), „centrum” (aula Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, 2012), „Zgrupowanie” (Galeria A19, Warszawa, Stacja Metra Marymont, 2011), „Hala” (wspólny projekt i pokaz instalacji video z Simone Ruess, Warszawa, 2011), „Gradient” (Mała Galeria, Nowy Sącz, 2010), „Asfalt” (Galeria Studio, Warszawa, 2009-0), „Asfalt 2” („Lubelskie refleksje”, BWA Lublin, Galeria Grodzka, 2010).

Wystawy zbiorowe: „Uroboros” („efekt wow” Galeria In, Żyrardów, 2011), „Divina Silo Art Complex” (kooperacja site specific z międzynarodowym kolektywem artystów Local to Local, Litwa, 2010), IX Międzynarodowe Biennale Sztuki Współczesnej „Dialogi” (Sankt Petersburg, 2009); „Move” (New European Media Art, Halle, 2009); „Spadające przedmioty” (Galeria Kronika, Bytom, 2009), „The Site”  (realizacja projektu w przestrzeni publicznej i prezentacja „Among performers and seagulls” w kinie T’Hooght, Utrecht, Holandia, 2009); „Shut Down” („Under the Skin. New video from Poland”, New Museum, Nowy Jork, 2008), instalacja „EuroUfo” w przestrzeni publicznej („MachtRaum”, Berlin, 2008); interaktywny obiekt w przestrzeni publicznej „Planeta Zabawy” oraz dokumentacja filmowa grupowych działań i warsztatów „Play!Art” (Gryfino, 2008); „Shut Down” (Festiwal Performance EPAF, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa, 2007); „Pearly Man” (wystawa zbiorowa „Transmisja” pod kierunkiem Christiana Jankowskiego, Kunstmuseum – Staatliche Akademie, 2005); festiwal nowych mediów „Zoom Out” (Berlin, 2005).

Bank Pekao PROJECT ROOM:

We współpracy pomiędzy Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski a Bankiem Pekao S.A. narodził się projekt wspierający młodą sztukę: Bank Pekao PROJECT ROOM. Sala, w której prezentowane są prace młodych artystów, przyjęła nazwę sponsora. Na przestrzeni dwóch lat począwszy od 23 kwietnia 2012 r. co dwa tygodnie w poniedziałki prezentujemy najciekawsze projekty przygotowane przez polskich, a także zagranicznych twórców. Bank Pekao PROJECT ROOM stwarza możliwość prezentacji najnowszych i najbardziej interesujących zjawisk artystycznych oraz buduje platformę do dyskusji o współczesnej sztuce, do której zapraszamy artystów, kuratorów, studentów i wszystkich miłośników sztuki.

 

Projekt został zrealizowany dzięki wsparciu finansowemu Banku Pekao S.A.

Patroni medialni Project Room:

TVP Kultura, Hiro, Mówią na Mieście, Monitor Magazine, Popmoderna

Patroni medialni CSW: Aktivist, Exklusiv, Stolica, Elle Decoration

 

Bank Pekao PROJECT ROOM

Krzysztof Franaszek

Obelisk

otwarcie: 1 lipca, godz. 19 (poniedziałek)

godz. 19.30 – set didżejski

 

Wystawa potrwa do 21 lipca

kuratorka: Kaja Pawełek